´Vastelaovend, ‘t is zo wiet, veer zin dao, noe is ’t tied´
Vastelaovend, wat is dat dan? Nou lieve jongens en meisjes dat is nou carnaval, maar dan op zijn Limburgs. Wat is er anders aan Limburgs carnaval vragen jullie? Alles!
Laten we even teruggaan in de tijd en kijken waar de term carnaval nu eigenlijk vandaan komt. Carnaval is afgeleid van de latijnse term carne vale, wat vaarwel aan het vlees betekent. Een andere mogelijke verklaring voor de term is het latijnse carrus navalis, wat verwijst naar een rondtrekkende groep mensen in een omgebouwde wagen of kar. Zoals jullie natuurlijk allemaal wel weten is vastelaovend de viering voorafgaand aan de 40 dagen durende vastentijd. De kerk gaf hier ruimte voor, maar met moraliserende bedoelingen: door de waereld drie daag op de kop te zètte woort dudelik gemaak wie ‘t normaal leve d’r oet zou moete zin. Maar genoeg over de geschiedenis van carnaval, waarom ben ik er zo dol op?
Ik kan mij nog herinneren dat ik als klein meisje mijn ´eerste´ carnavalspakje aan mocht doen. Mijn moeder had hem zelf gemaakt, ik was zonnebloem. Met een bloem op mijn hoofd en mijn gezicht in de schmink ging ik carnaval vieren. Tot nu toe klinkt er niet zo heel veel anders toch? Behalve die schmink, hmmm wat is dat toch voor iets raars. Dat is een kleurig goedje dat je gezicht een andere kleur geeft! Maar wees niet bang, het komt er ´s avonds gewoon weer af.
Wat er nou precies zo anders is aan Limburgs carnaval vind ik moeilijk uit te leggen, maar dit kan ik wel zeggen: de sfeer is anders, het is opgebouwd uit tradities en iedereen is verkleed én geschminkt. En dan is er nog de muziek. Ook al versta ik er zelf maar de helft van, het voelt telkens weer als thuiskomen wanneer het volgende liedje uit de boxen stroomt:
Welkom in limburg, wat een geveul
Hie lig mien hart tösje Maas, Ruhr en Geul
Welkom in limburg mien vaderlandj
Doe bes mien hoes … oet lös, klei en zandj
Wie krijgt hier nou geen warm gevoel van? Heb je zelf het licht gezien en wil je carnaval gaan vieren op de GOEDE manier? Kom dan naar Limburg en wees niet gevreesd, zoals het in de sjoenkelwals werd gezongen:
Carnaval viere kans te dich liere, kans te dich liere va kinks aaf aa.
Liks te nog werm beij de Mam oppen erm, da liers te ‘t sjoen-kele al !
De mam die deet dit, en doe, doe dees mit, doe zings en sjoenkels mit :
Kom, sjoenkel ‘ns richtig, richtig, richtig, richtig mit.
‘t Is toch egaal, egaal, egaal weë naëve dich zit …
Want oad of jonk, krank of gezonk, alles deed mit.
Kom sjoenkel ‘ns richtig, richtig, richtig, mit os mit.
Dus sjoenkel mee en vier Carnaval op zijn Limburgs!
– Madi Kliffen
